نقش کره‌‌شمالی در سرنوشت بیت‌کوین چیست و آیا بر قیمت‌ آن تأثیری می‌گذارد؟

شایعات گسترده ای وجود دارد مبنی‌بر اینکه کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی، پشت‌پرده برخی از نوسان‌های مهارنشدنی قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است. تحریم‌های اقتصادی فلج‌کننده و فشارهای دولت‌های همسایه در سال‌های متمادی باعث شد این کشور برای دور‌زدن تحریم‌ها و افزایش قدرت نظامی و سرمایه‌اش، به تدوین استراتژی‌های خلاقانه‌ای مجبور شود. کره‌شمالی در تلاش برای ایجاد عامل بازدارنده مؤثری در‌برابر تهدیدات خارجی و حفظ بقای خود و غلبه بر این محدودیت‌های سنگین، مسیری سرراست انتخاب کرد: بیت‌کوین.

این استراتژی‌های خلاقانه‌ کره‌شمالی برای استفاده‌ از رمزارزها فوریه ۲۰۲۱ و زمانی فاش شد که مقام‌های فدرال اعلام کردند: «سه برنامه‌نویس کره‌شمالی در مجموعه‌حملاتی سایبری بیش از ۱/۳ میلیارد دلار پول نقد و رمزارز از مؤسسه‌های مالی و شرکت‌ها سرقت و اخاذی کردند.» به‌گفته وزارت دادگستری فدرال، این برنامه‌نویسان عضوی از یکی از آژانس‌های اطلاعاتی ارتش کره‌شمالی با سابقه اقدامات خراب‌کارانه بودند. علاوه‌بر‌این، آنان در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ تلاش کرده بودند از‌طریق بلاک‌چین پلتفرمی با نام مارین چین توکن (Marin Chain Token) برای کلاه‌برداری ایجاد و به بازار عرضه کنند.

سارقان برجسته بانک در جهان

مارین چین توکن (Marine Chain Token) به سرمایه‌گذاران اجازه می‌داد سهام مالکیت شناورهای حمل‌و‌نقل دریایی را با فناوری بلاک‌چین بخرند و طبق گفته وزارت دادگستری، این توکن به کره‌شمالی امکان دریافت می‌داد مخفیانه وجوهی از سرمایه‌گذاران بگیرند و سهام شناورهای حمل‌و‌نقل دریایی را کنترل و از تحریم‌های آمریکا فرار کنند. پیش‌تر و در سال ۲۰۱۸، یکی از گروه‌های هکری برای حمله سایبری به سونی پیکچرز (Sony Pictures) به‌واسطه باج‌افزاری به نام WannaCry و نیز حمله به هزاران شرکت رمزارز و دزدی از آن‌ها به‌ارزش دَه‌ها‌میلیون دلار متهم شده بود.

سپتامبر ۲۰۱۸، هکرها با استفاده از برنامه مخربی به نام کریپتونرو تریدر (CryptoNero Trader) ۱۱/۸ میلیون دلار از یکی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مالی در نیویورک سرقت کردند. فعالیت‌های جرایم رمزارزی کره‌شمالی چنان فاحش بود که جان دیمرز (John Demers)، دستیار دادستان کل دادگستری در بخش امنیت ملی را بر آن داشت تا آن هکرها را با عنوان «سارقان برجسته بانک در جهان» معرفی کند؛ سارقانی که از «صفحه‌کلید به‌جای اسلحه» استفاده می‌کردند.

قیمت بیت‌کوین

در دوازده ماه گذشته با افزایش ۴۰۰ درصدی، پذیرش بیت‌کوین در انجام مناقصه‌ها و ذخیره‌‌ ارزش و استفاده از آن به‌عنوان ابزاری برای انجام مبادله‌ها در سازمان‌ها راحت‌تر شد. طبق گفته CNBC، غول‌های وال‌استریت، مانند بانک نیویورک ملون در حال بررسی امکان بانکداری برپایه بیت‌کوین و قلمداد‌کردن این ارز مانند اوراق قرضه و سهام خزانه‌داری ایالات متحده هستند.

افزون‌براین، اکنون پی‌پال و مسترکارت استفاده از رمزارز‌ها را به‌رسمیت می‌شناسند و سازنده خودرو تسلا نیز تا چندی قبل امکان استفاده از آن‌ها را برای خرید محصولات این شرکت فراهم کرده بود. بیشترین اخبار اولیه رسانه‌ای بیت‌کوین به استفاده غیرقانونی از آن در فعالیت‌ها و معاملات بازار سیاه مانند سیلک‌رود مربوط بود. به‌علاوه، وجود ابزارهایی برای ردیابی‌نشدن بیت‌کوین و بومی‌سازی آن، دنبال‌کردن برخی تراکنش‌ها را دشوارتر می‌کند.

با اینکه بیت‌کوین به‌دلیل شفافیت عملکرد دفترکل (لجر)، کاملا بی‌نقص و ناشناس نیست، همچنان برای دور‌زدن تحریم‌ها بسیار مؤثر است؛ درست همان‌طور‌که خیل عظیمی از مردم ونزوئلا در سال ۲۰۲۰ از بیت‌کوین برای فرار از اَبَرتورم بولیوار، واحد پول ونزوئلا، استفاده کردند.

در مکان‌های بعید منابع مالی پیدا‌کردن

بیت‌کوین به چندین دلیل برای کره‌شمالی ابزاری مؤثر محسوب می‌شود. درک جذابیت بیت‌کوین برای این پادشاهی منزوی که از سیستم مالی مدرن دنیا حذف شده و دسترسی آن‌چنانی به ارزهای کاغذی ندارد، آسان است. بیت‌کوین مناسب‌ترین راه‌حل برای مشکلات مالی ناشی از قطع ارتباط این کشور با اقتصاد جهانی است. به‌لطف خدمات جانبی ممکن این رمزارز مانند ولت‌ها و مبادله‌ها، کره‌شمالی می‌تواند به‌طور مؤثر برای کمک به اقتصاد و برنامه موشکی‌اش بیت‌کوین استخراج یا سرقت کند.

معامله‌های بیت‌کوین را می‌توان از‌طریق دفترکل غیرمتمرکز ردیابی کرد؛ اما فرایندهایی مانند پخش‌کردن بیت‌کوین به آدرس‌های مختلف یا تراکنش‌های شخص‌به‌شخص در LocalBitcoins.com برای برداشت بیت‌کوین خارج از جریان اصلی مالی آن، ردیابی مالک واقعی این معامله‌ها را دشوار می‌کند. به‌علاوه، نظارت کم و محدود نهادها امکان انتقال ماهرانه بیت‌کوین به سراسر جهان را فراهم می‌کند.

قابلیت معامله برون‌مرزی برای ساخت سلاح‌

ویژگی غیرمتمرکز‌بودن بیت‌کوین به‌عنوان پناهگاهی جذاب برای ارتباط احزابی خاص با کره‌شمالی بسیار کاربرد دارد. باج‌افزار WannaCry مثالی عالی برای این کاربرد است. این باج‌افزار تا زمانی‌که کاربر باج درخواستی را با بیت‌کوین پرداخت نمی‌کرد، به او اجازه نمی‌داد از کامپیوترش استفاده کند. خوشبختانه این باج‌افزار قبل از شناسایی به‌دست کارشناسان امنیتی قربانی‌های زیادی نداشت؛ اما ممکن است در آینده از آن برای حمله‌های مربوط به رمزازرها و زیربنای آن استفاده شود.

ظاهرا کره‌شمالی از همسایگی‌اش با کره‌جنوبی و دانش آن کشور در حوزه رمزارزها استفاده کرده است. در ماجرای نفوذ دسامبر ۲۰۱۷، حمله به صرافی Youbit از حمله‌های بی‌شرمانه‌ برای سرقت بیت‌کوین به‌حساب می‌آید. این صرافی مستقر در کره‌جنوبی ۱۷ درصد از دارایی‌اش را در نفوذ هکرهای کره‌شمالی از دست داد و درنتیجه، ورشکست شد. به‌نظر می‌رسد ارتش سایبری کره‌شمالی با حمایت مستقیم پیونگ‌یانگ عامل تعداد زیادی از این حمله‌ها به زیرساخت‌های مبادله‌ای باشد؛ اگرچه به‌دلیل دشواری در نفوذ به شبکه داخلی این کشور، نمی‌توان این ادعا را کاملا تأیید کرد.

گذشته از این سرقت‌های آشکار، یکی از تاکتیک‌های چند‌وجهی مؤثر کره‌شمالی ماینینگ است. گروهی به نام Andariel منسوب به کره‌شمالی با قراردادن سرورهایی در کشورهای دیگر به‌منظور استخراج بیت‌کوین، رمزازر استخراج‌شده را به ولت‌های مهاجمان انتقال می‌داد. سپس، ماینینگ بومی به‌لطف فراوانی و ارزانی انرژی حاصل از ذخایر زغال‌سنگ به‌راحتی انجام می‌شد.

با وجود تحریم صادرات زغال‌سنگ به چین، شریک اصلی تجاری کره‌شمالی، استفاده از انرژی ارزان زغال‌سنگ برای استخراج بیت‌کوین امتیاز درخورتوجهی به این کشور می‌دهد؛ چرا‌که این کشور می‌تواند کالایش را بدون نیاز به انتقال مواد اولیه صادر کند. کره‌شمالی با استفاده از نبود محدودیت در انتقال برون‌مرزی بیت‌کوین، روشی نسبتا کارآمد برای ایجاد درآمد از استخراج این رمزارز با ریسک حداقلی پیدا کرده است.

تبدیل ضعف‌ها به قوت‌ها

فعالیت کره‌شمالی در حوزه رمزارزها به‌دلیل ماهیت بیت‌کوین و میزان بسته‌بودن فضای کشور یک معما باقی مانده است. چگونگی تبدیل بیت‌کوین و خارج‌شدن آن از سیستم، یکی از سؤالاتی است که ذهن بسیاری از خوانندگان را درگیر کرده. بااین‌حال، سؤال مهم‌تر آن است که این درآمد چگونه هزینه می‌شود؟ تأمین بودجه برای برنامه‌های توسعه سلاح یا حمله‌های بیشتر یا صرفا تقویت گسترده اقتصاد؟

هیچ جوابی برای این سؤالات وجود ندارد و تنها با گذشت زمان و هم‌زمانی اتحاد جامعه بین‌المللی برای جلوگیری از سرکوب مردم این کشور، نشانه‌هایی مبنی‌بر تقویت رابطه کره‌شمالی با بیت‌کوین وجود دارد. سهم کره‌شمالی در تکثیر رمزارزها بیشتر از اینکه مثبت باشد، مخرب است؛ اما با وجود تعداد کم مراکز تأمین مالی و تراکنش‌های برون‌مرزی، بیت‌کوین راه‌حلی عالی برای بسیاری از مشکلات کره‌شمالی به‌شمار می‌رود.

تأثیر کره‌شمالی بر قیمت بیت‌کوین

فعالیت‌های رمزنگاری‌شده این رژیم به‌احتمال زیاد قیمت ارزهای دیجیتال را افزایش می‌دهد و هم‌زمان با این رشد قیمت، کره‌شمالی می‌تواند نسبتا ناشناس با استفاده از ویژگی غیرمتمرکز‌بودن رمزارزها و نبود نظارت، از سرمایه‌گذاری‌ها یا دستاوردهای نامشروع سود ببرد.

***

این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی زومیت نیست. خطر از‌دست‌دادن سرمایه در هر سرمایه‌گذاری وجود دارد و سرمایه‌گذار باید پس از مطالعه و تحقیق، خود تصمیم نهایی را اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر‌عهده بگیرد.